Ismael Aznar: “Industria lehiakor batek bilakatu behar du ekonomia zirkularreko ereduetarantz”

Ismael Aznar: “Industria lehiakor batek bilakatu behar du ekonomia zirkularreko ereduetarantz”

22/06/2022

Ekonomia Zirkularreko PERTEari buruzko jardunaldi tekniko batean bildu da sektorea

  • Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioko Ingurumenaren Kalitate eta Ebaluazioko zuzendari nagusiak ekonomia zirkularrera zuzendutako PERTEa azaldu die euskal enpresei
  • Ordezkaritzak antolatutako seigarren jardunaldi monografikoa da, PERTEekin lotutako berrikuntza guztiak autonomia-erkidegoko sare ekonomikora hurbiltzeko.

 

Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioko Kalitateko eta Ingurumen Ebaluazioko zuzendari nagusia, Ismael Aznar, ekonomia zirkularraren sektoreko 50 agente ingururekin bildu da lan-jardunaldi tekniko batean Ekonomia Zirkularrarako PERTEan (Berreskuratzeko eta Eraldatzeko Plan Estrategikoan) jasotako laguntzen xehetasunak azaltzeko. Lan-jardunaldi teknikoa Euskal Autonomia Erkidegoko Espainiako Gobernuaren Ordezkaritzak sustatu du PERTE horrekin lotutako berrikuntza guztiak autonomia-erkidegoko ekonomia-sarera hurbiltzeko. Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen eta Obra Hidraulikoetako Departamentuaren zein Gipuzkoako Bazkundearen laguntza izan du jardunaldi hori antolatzeko.

PERTE horren funtsezko erronka lehengaien erabileran ekoizpen-sistema eraginkorrago eta jasangarriago baterako trantsizioa bizkortzea da, eta Espainia hondakinen kudeaketan, birziklatzean eta berrerabilpenean nazioarteko erreferente gisa kokatzea. Ekonomia Zirkularreko PERTEak, gainera, industria-sektoreen eta, oro har, enpresaren lehiakortasuna areagotu eta nazioarteko ziurgabetasun handiko testuinguru batean herrialdearen autonomia estrategiko handiagoa irmotu nahi du.

Helburu horiek lortzeko, PERTEk 492 milioi euroko laguntzak ezartzen ditu eta 1.200 milioitik gorako baliabideak mobilizatuko ditu aurten hasi eta 2026ra arte garatuko diren inbertsio publiko eta pribatuen artean. Ildo horretatik, planak 18 tresna ditu, bi ekintza-ildotan banatuta: funtsezko sektoreetako jarduerak, 300 milioiko aurrekontua duena, eta zeharkako jarduketak, enpresan ekonomia zirkularra sustatzeko, 192 milioirekin hornitua.

Ismael Aznar-rek bere hitzaldian nabarmendu zuenez, “industria lehiakor batek eredu zirkularragoetarantz eboluzionatu behar duela. Ekonomia Zirkularreko PERTEak zirkularitatea bultzatuko du gure ekonomiaren funtsezko sektoreetan, haien aztarna ekologikoa eta kanpoarekiko mendekotasuna murrizteko ahalbidetuz".

Bestalde, Denis Itxaso Gobernuaren ordezkariak nabarmendu zuen Gobernuak ahalegin handia egin duela “enplegu-nitxo berriak jartzeko eta ekonomiari erresilientzia handiagoa emateko”, kanpoarekiko mendekotasuna arinduz. “Ekonomia zirkularra herrialdearen suspertze ekonomikoaren gakoetako bat izango da”.

Era berean, Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko eta Obra Hidraulikoetako diputatu José Ignacio Asensiok azaldu zuenez, “Gipuzkoak hondakinen % 60 birziklatzen du eta industria-sarea zein beharrezko baliabideak dauzka lidergo hori ekonomia zirkularrera eramateko”. Era berean, azpimarratu zuenez, “PERTEa bultzada erabakigarria izango da Gipuzkoak martxan dituen proiektuak bizkortzeko eta sektorea 2030ean 10.000 enplegura iristeko.

 

Sektore estrategikoak bultzatzea

PERTEren jarduera-ildoetako batek, 300 milioi eurorekin finantzatuta, jasangarritasun-erronka larriak dituzten hiru industria espezifikotan eskema zirkularrak ezartzea sustatu nahi du:

· Ehungintza-moda: Sektorean eragin txikia duten lehengaiak sartzeko jardungo da, berrerabilpena eta birziklapena erraztuko duten teknologia eta azpiegituretan inbertituko du eta produktuen eta materialen trazabilitatea hobetzeko neurriak bultzatuko ditu.

· Plastikoa: Hainbat neurri aurreikusten dira, hala nola ekodiseinua sustatzea, ontzi berrerabilgarrien sustapena sustatzea eta birziklatze mekanikoa eta kimikoa bultzatzea.  

· Energia berriztagarrietarako ekipamendu-ondasunak: Haize-sorgailu eolikoen palak, panel fotovoltaikoak edo biltegiratze-bateriak bezalako osagaiak ekoizpen- eta berrerabilera-eskema zirkular batean sartu behar izango dira. Horregatik, planak energia garbiaren sektoreari lotutako produktu horien ekodiseinua sustatuko du, bai eta produktu horien berrerabilpena eta birziklapena areagotzea ahalbidetzen duten instalazioen eta sistemen garapena ere.

 

Seigarren jardunaldi monografikoa

Lan-jardunaldi teknikoa Ordezkaritzak antolatutako ezaugarri horietako seigarren topaketa da, joan den urtarrilean ibilgailu elektrikoaren eta konektatuaren PERTEari buruz egindako bileraren ondoren; nekazaritzako elikagaien sektoreari buruzkoa (martxoan), energia berriztagarriei buruzkoa (apirilaren 6an); abangoardiako osasunari buruzkoa (apirilaren 8an) eta ontzigintzari buruzkoa (maiatzaren 19an).

Gaur egun, Euskadiko ekonomia zirkularra Barne Produktu Gordinaren % 1,12 da, urteko 764 milioi euroko diru-sarrera gordinez. Enpleguari dagokionez, 18.463 enplegu daude ekonomia zirkularrarekin lotuta, hau da, enplegu guztiaren % 2,08 autonomia-erkidegoan. Balio hori Espainiakoa eta Alemaniakoa baino handiagoa da, ekonomia zirkularrarekin lotutako enpleguen % 2 eta % 1,71, hurrenez hurren. Euskadik 5,8 milioi tona hondakin sortzen ditu urtero, eta horietatik % 53 birziklatzen dira.

 

Europako funtsen hedapena

Gobernuak 819 milioi euro bideratu ditu dagoeneko Euskadira Berreskuratze Planeko Europako funtsetatik, eta horietatik % 67,1 (550 milioi euro) erkidegoak zuzenean kudeatzeko transferitu dira. Eta beste 269 milioi euroak Estatuko Administrazio Orokorrak gauzatu ditu. Horrez gain, REACT-EU funtsetatik 426 milioi euro esleitu dira pandemiari erantzuteko behar den gastua finantzatzeko  bai eta ongizate-estatua eta zerbitzu publikoak indartzeko ere. Datu horiek Europako Batzordeak 2021eko uztailaren 13an onartutako Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren betearazpenean egindako aurrerapenei buruzko bigarren txostenaren parte dira.

Bestalde, Euskadin abiarazitako eta ebatzitako Estatuko laguntzen 45 deialdiek ia 1.000 parte-hartzaileri egin diete mesede; horien artean daude 235 toki-erakunde eta erakunde publiko, 470 enpresa eta ikerketa-zentro, 145 fundazio eta elkarte baino gehiago eta 130 pertsona baino gehiago.